giovedì 25 aprile 2024

29/09/2017 08:37:58 - Manduria - Cultura

L’antica saggezza popolare in un racconto

Camina camina lu Sarvatori arriòu a ‘nn’otru paisi e beddi ‘nna cota ti cristiani nanzi a ‘nna casa.

Si firmòu e ddummannòu a ‘nna femmina ca stà passava: «C’eti ca jé succesu?».

«’Nna ecchia teni ‘nna quartara chena ti nuci, è sciuta cu ficca la manu intra cu ni pija ‘nna cciaffata e mo’ la manu no’ si ni essi cchiùi!».

«Facìtimi ètiri la quartara ca mo ‘nci pensu jù!» tissi lu Tori.

Prestu tutti si lliàrunu ti nanzi alla porta ti la casa e zziccàra a ticiri: «Faciti passari, faciti passari stu furistieru ca ha bbètiri ce si po’ fari!».

Lu Sarvatori allora trasìu ‘ntra casa e beddi la ecchia cu la manu ‘ntra la quartara ti li nuci ca si tispirava cu ni la essi. Si bbicinòu e li tissi: «Lassa ‘nna noci e biti ce si ni essi la manu?».

La ecchia lassòu ‘nna noci, ma la manu no’ si n’assìa.

«Làssini n’otra, ce si ni essi?» .

Lassòu l’otra noci, ma la manu no’ si n’assìa.

«Làssini n’otra ancora, ce si ni essi?».

La ecchia lassòu lu terza noci, ma la manu ancora no’ si n’assìa.

«E làssili tutti, ce si n’essi?ۚ».

Comu la ecchia lassòu tutti li nuci, prestu la manu si n’assìu ti ‘ntr’alla quartara.

Quannu si eddi la manu ti fori la ecchia, ca pi lu prièsciu nnu picca chiancìa nnu picca ritìa, si ‘mbrazzou lu Sarvatori e ‘no sapìa cchiùi ce festi l’era a fari.

«Fiju mia ti ddo’ ha inùtu, ci te mannàtu ‘ntra ‘stu paisi!»  ripitìa e si lu ‘mbrazzava e si lu strincìa. Lu ‘nvitou puru a casa cu mancia e toppu pijòu to’ sordi e ‘nci li mesi an poscia.

Lu Tori allora si cciaffòu li sordi, la salutòu e si ni scìu tuttu filici e cuntientu.

Camina camina lu Sarvatori passòu ti ‘nn’otru paisi ancora e beddi moti cristiani istuti a festa ca staùnu fermi nanti alla chiesa.

«Ce sta spittati ‘nna zita?» ddummannòu.

«Sini, ma no’ s’è partuta ancora ti casa pircé lu zitu è motu jertu e non ci passa ti la porta! Onnu puru sci chiamatu lu frabbricatori cu bbeti ci oza l’arcu ti la porta»  rispòsira quiddi.

«Ddo’ s’acchia ‘sta casa ca mo’ bba besciu jù !» tissi lu Tori.

Subbutu ‘nna cristiana si partìu e lu ccumpagnou a casa ti la zita.

Lu Sarvatori eddi tanti cristiani ca sta’ spittàunu nanti alla porta e puru lu zitu, jertu quantu ‘nnu fessa, ca ogni fiàta ca pruàva cu trasi tuzzava la capu.

Nc’era puru lu mestru frabbricatori cu li tiscepuli ca sta’ bitiunu ci azzàunu la porta.

Si sparsi la oci ca era arriàtu ‘nnu furistieru e tutti ziccàrunu a ticiri: «Lliàtipi ti nanzi, faciti passari stu furistieru!».

Lu Sarvatori allora si bbicinòu alla casa e zziccoòu a ticiri: «Stàtipi soti, lassàtimi fari a mei!».  Puèi tissi allu zitu: «Bbasciti ‘nnu picca ce passi?».

Lu giòini si bbasciòu, ma tuzzàva ancora la capu.

«’Ncrìniti n’otru picca ce passi?».

Cuddu si ‘ncrinòu n’otru picca ma non ci passava.

«Bbàsciti ancora, ce passi?».

Lu zitu si bbasciòu ancora, ma non ci trasìa.

«E bbàsciti tuttu, ce passi?».

Comu cuddu si ‘ncrinòu tuttu, prestu trasìu e pijòu la zita.

Allora lu curteu si partìu, arriòu alla chiesia e li ziti si spusarunu.

Quannu li ziti assèra ti la chiesia si ‘mbrazzarunu lu Sarvatori e li fecira moti festi.

«Menumali ca ha arriatu, ci noni osci no’ n’erumu spusati filu!» ripitìunu e si lu strinciunu e si lu bbaggiàunu.

Toppu lu ‘nvitarunu allu banchettu e alla fini ti la festa li anchèrunu li posci ti sordi e ti cosi tuci.

Lu Tori allora si ni scìu cuntenti cuntenti, ma strata facennu zziccòu a pinsari ca tuttu lu munnu è paisi e ca fessa pi fessa era meja la Maria sua.

Cussì utòu strata e si ni turnou pi sempri a casa ddo mujerisa.

E bìssira filici e cuntienti, ju m’acchiai e no’ n’ibbi nienti, ju ni ibbi to’ tarì unu uerciu e l’otru lu pirdìi.

 

 (Fine)

 

Giuseppe  Pio Capogrosso

 

1) Raccontato dalla mia ava materna Modeo Filomena vedova Mandurino, classe 1912, prim’ancora dalla di lei madre Doria Immacolata, e raccolto dallo scrivente.

2) L’episodio degli sposi riecheggia quello della cosiddetta “Zita ti Pusanu” (o sposa di Pulsano, in provincia di Taranto) che, secondo la leggenda, non riuscendo a passare dalla porta della chiesa vuoi per la sua alta statura, vuoi per la larghezza dell’abito, sarebbe stata abbandonata dal promesso sposo che, stanco dell’attesa, l’avrebbe lasciata dinanzi all’altare.

3) Nell’immagine: Ferdinand Georg Waldmüller, Großmutter mit drei Enkelkindern 1854









img
Cucina d'asporto e Catering
con Consegna a domicilio

Prenota Ora